Bydgoszcz przez stulecia swój rozwój zawdzięczała rzece Brdzie. W XVI i XVII wieku miasto było jednym z największych ośrodków wiślanego handlu spławnego w Koronie. Od XVIII wieku, poprzez wybudowanie kanału łączący Brdę z Notecią, a pośrednio Wisłę z Odrą, zyskało nowe, wodne połączenia handlowe na zachód i południe Europy. To wodne zaplecze dostarczało miastu splendoru a jego mieszkańcom bogactwa, o czym naocznie mogliśmy się przekonać w 2018 roku, kiedy światło dzienne ujrzał skarb, od blisko czterystu lat ukryty pod posadzką prezbiterium w bydgoskiej katedrze. Podczas prac remontowych, konserwatorskich i archeologicznych, natrafiono m.in. na dwie grupy zabytków – złote monety, głównie obcego pochodzenia i szeroko rozumianą biżuterię oraz dewocjonalia. Odkrycie to poruszyło naszą wyobraźnię, a przede wszystkim pobudziło do refleksji nad przyczynami, które doprowadziły do zamożności bydgoszczan. Różnorodne aspekty dawnej świetności miasta zostało zaprezentowanych na wystawie: „Bydgoszcz nie tylko pieniądzem stała”.

Dogodne położenie stało się źródłem bogacenia nie tylko dla mieszczan zajmujących się handlem, ale pośrednio także dla przedstawicieli innych profesji, które pokrótce zostały zaprezentowane na ekspozycji. Wiele z tych rzemiosł straciło dziś na znaczeniu, a niektóre odeszły już w zapomnienie. Na wystawie są też eksponaty mówiące o życiu codziennym i kulturze duchowej. Przypomnimy też budowle sakralne istniejące jak i nieistniejące w dzisiejszym krajobrazie miasta, a kilka wieków temu odgrywające istotną rolę w różnych aspektach jego funkcjonowania. Udostępniamy zabytki z czasów Bydgoszczy od XV wieku do początku XX wieku. Pochodzą one głównie z prac archeologicznych prowadzonych w ostatnich latach na terenie miasta (rejon wyspy godowej/zamkowej, katedra) oraz z wcześniejszych z badań na Placu Teatralnym, Starym Rynku a także w obrębie działek miejskich. Istotnym elementem uzupełniającym są artefakty ze zbiorów historycznych MOB, m. in. pamiątki cechowe oraz dokumenty i inkunabuły wypożyczone z Archiwum Państwowego oraz Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy. Prezentację obiektów kultury materialnej uzupełniają informacje ze źródeł pisanych. Ekspozycję dopełnia szata graficzna przygotowana w oparciu o widoki miasta upamiętnione na XIX wiecznych przedstawieniach oraz na dawnych pocztówkach i fotografiach, będących w zbiorach Działu Historii MOB, a także sceny rodzajowe z rysunków z kolekcji Działu Grafiki bydgoskiego muzeum.
Poprzez tę wystawę chcemy przypomnieć mieszkańcom Bydgoszczy, a także uświadomić turystom, że rozwój gospodarczy miasta, w różnych okresach, opierał się w dużej mierze o wykorzystanie jego zasobów wodnych. Mimo, że w Bydgoszczy funkcjonowała mennica będącą, przez długie lata w XVII wieku jedynym miejscem, gdzie bito pieniądz w dawnej Polsce, to Bydgoszcz nie tylko pieniądzem stała. Do jej znaczenie przyczyniła się praca wielu pokoleń bydgoszczan różnych stanów i profesji.

Józef Łoś, Jolanta Szałkowska-Łoś

Zapraszamy do wysłuchania kuratorskiego spaceru po ekspozycji [LINK]

Otwarcie wystawy odbędzie się w okresie Europejskich Dni Archeologii 2020, przypadające na 19-21 czerwca.

• 29 października (piątek) o 16.30
• 26 listopada (piątek) o 17.00