Gabinet osobliwości. Geniusz niepowtarzalności i podobieństwa

Gabinet osobliwości tak w przeszłości nazywano niezwykłe kolekcje powstające w Europie od XVI do XVII wieku. Były to prywatne zbiory gromadzone przez arystokratów, uczonych, władców i pasjonatów, którzy pragnęli odkrywać i porządkować świat. Znajdowały się w nich przedmioty rzadkie, piękne, zagadkowe lub nieznanego pochodzenia – egzotyczne stworzenia, minerały, obiekty przyrodnicze, artefakty kulturowe i osobliwości natury. Łączyły dwa światy – nauki i tajemnicy, racjonalnego poznania i fascynacji cudownością. To właśnie z gabinetów osobliwości wywodzi się tradycja muzeów. Dawne kolekcje osobliwości zaczęły przekształcać się w nowoczesne muzea przyrodnicze i naukowe. Ekspozycja prezentować będzie naturalia, artificalia exotica, mirabilia, instrumentalia i scientificalia. Wśród eksponatów znajdziemy między innymi: okaz pawia indyjskiego, bryły bursztynu, rostrum ryby piły, figurka Buddy, słój z okazami węży, wazon balasowy i wiele innych.

Wystawa „Gabinet osobliwości. Geniusz niepowtarzalności i podobieństwa” zaprasza do świata dawnych badaczy, kolekcjonerów i marzycieli – ludzi, którzy chcieli zrozumieć niezwykłość świata, zanim udoskonaliła to nauka. Czy ich fascynacja nieznanym różni się od naszej współczesnej ciekawości? Czy bez tych wczesnych prób gromadzenia wiedzy narodziłaby się dzisiejsza nauka? Projekt ten łączy w sobie wiedzę historyczną z wątkami kształtującymi obecny sposób odbierania świata przyrody, kontekst społeczny i rozwój pasji, modę epoki oraz ważną drogę do zdrowia psychicznego. Będzie mu towarzyszył bogaty program zajęć edukacyjnych skupiający się wokół szeroko rozumianego dobrostanu człowieka.

———————————-

• 6 listopada 2025 – 15 marca 2026
• kurator: Dominika Raduńska Pacholska,
• nadzór merytoryczny: dr hab. Wojciech Ślusarczyk, prof. UMK
• aranżacja plastyczna: Ewa Widacka-Matoszko
• edukacja: Dominika Raduńska-Pacholska, Dariusz Okoński, Antonina Kasprzak, Jakub Nierebiński
• promocja: Adam Zdunek
• nadzór techniczny: Łukasz Maklakiewicz
• opiekunowie ekspozycji: Iwona Jackowska, Agnieszka Niepsuj, Małgorzata Kempa