2013-2023 [PL]

Ostatnie dziesięciolecie przyniosło kolejne modernizacje i rozbudowę bazy lokalowej Muzeum. Wielkim wsparciem w odrestaurowaniu gmachu przy ul. Gdańskiej 4 była dotacja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego z 2016 r., dzięki której na projekt przekazano środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w kwocie ponad 14,5 mln złotych. Ponowne otwarcie historycznej siedziby było wielkim świętem dla Muzeum. Oddany w 2021 r. do użytku obiekt zmienił się nie do poznania m.in. dzięki dobudowanej nowoczesnej bryle architektonicznej od strony wschodniej, w której ulokowano przestrzeń warsztatowo-konferencyjną. Jednocześnie zadbano o właściwe zachowanie substancji zabytkowej, w tym niezwykle cennej sali dawnego refektarza klasztornego z malowidłami z XVII w. przedstawiającymi sceny z życia Chrystusa. Zachowane fragmenty posiadają nie tylko wysoką wartość artystyczną w kontekście historii miasta Bydgoszczy, ale są także unikatowe w skali regionu.

W 2018 r. w struktury Muzeum, włączono Centrum Edukacji Muzealnej, na siedzibę którego przeznaczono budynek usytuowany na Wyspie Młyńskiej przy ul. Mennica 6. Obecnie znajdują się tu sale warsztatowe, strefa wyciszenia, a także przestrzeń edukacyjna poświęcona Marianowi Rejewskiemu. Pozyskanie tego lokalu pozwoliło Muzeum poszerzyć ofertę i działalność edukacyjną, stanowiącą od samego początku jeden z istotnych elementów działalności instytucji. Kolejne lata przyniosły instytucji nowe inwestycje. W 2020 r. rozpoczął się remont pomieszczeń dawnej Apteki „Pod Łabędziem” przy ul. Gdańskiej 5, które od 2017 r. znajdowały się w zasobach Muzeum.

We wrześniu 2015 r. Muzeum otrzymało dotację z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na zakup unikatowego dukatu Zygmunta III Wazy, wybitego w 1628 r. w mennicy bydgoskiej. Dzięki dofinansowaniom z różnych źródeł oraz środkom własnym nabyto szereg prac patrona Muzeum – Leona Wyczółkowskiego, m.in.: Brama Floriańska (2012), Anemony (2014), Lirnik (2017). W 2016 r. MOB otrzymało jako dar próbną litografię autorstwa Wyczóła z popiersiem Feliksa Jasieńskiego z 1913 r. W 2017 r. dzięki dotacji celowej Urzędu Miasta Bydgoszczy MOB zakupiło kolekcję ponad siedmiu tysięcy muzealiów Bartłomieja Wodyńskiego, twórcy prywatnego Muzeum Farmacji w Aptece „Pod Łabędziem”. Opracowanie pokaźnego zbioru dotyczącego historii medycyny i farmacji wymagał utworzenia Działu Historii Medycyny i Farmacji (ob. Pracowni Historii Farmacji i Medycyny). Ostatnią darowizną o wyjątkowej wartości artystycznej i sentymentalnej była przekazana w 2021 r. kolekcja Wandy i Leonarda Pietraszaków, na którą składa się kilkadziesiąt obrazów autorstwa Jana Stanisławskiego i jego uczniów. Dla Leonarda Pietraszaka – wybitnego aktora i Honorowego Obywatela Bydgoszczy – wydarzenie to stało się ostatnim życiowym aktem jego serdecznych kontaktów z miastem nad Brdą, o którym nigdy nie zapomniał.

W ostatnim dziesięcioleciu zorganizowano cykl czasowych wystaw numizmatycznych pt. Dzieje pieniądza: Starożytny Rzym (2014-2015), Średniowiecze (2015-2016), Wojna trzydziestoletnia (2016-2017), Księstwo Warszawskie (1807-1815) (2017-2018) oraz Między wielkimi wojnami (1918-1939) (2018-2019). Ważnym wydarzeniem w życiu Muzeum było przygotowanie nowoczesnej ekspozycji Skarbu Bydgoskiego, odkrytego w 2018 r. w bydgoskiej Farze i przekazanego Muzeum w depozyt. Stworzona w 2018 r. wystawa wymagała modernizacji, a sam skarb opracowania naukowego. Uroczyste otwarcie nowej wystawy odbyło się podczas Nocy Muzeów w maju 2022 r.

Ważnymi wydarzeniami w dziejach Działu Historii była organizacja wystaw związanych z setnymi rocznicami odzyskania przez Polskę niepodległości i powrotu Bydgoszczy do Macierzy. Na te okazje przygotowane zostały dwie duże ekspozycje – w 2018 i 2020 r.

Zjawisku zwielokrotnienia w sztuce współczesnej poświęcona została ciesząca się popularnością wystawa Multiplication (2014) Wśród odbiorców i pracowników MOB wystawa została zapamiętana jako wyjątkowe wydarzenie, które odniosło wielki sukces. Zorganizowano także znaczące wystawy indywidualne takich twórców jak: Karol Mondral (2013; wystawa miała także swoją odsłonę w Paryżu), Ferdinand Lepcke (2014-2015) i wielu innych. Od 2020 r. Czerwony Spichrz gości wyłącznie wystawy czasowe, prezentujące prace współczesnych artystów, a także eklektyczne ekspozycje łączące wątki współczesne i historyczne. Znamienitym przykładem takiej wystawy jest ekspozycja Od Princeski do New Look. Ubiory damskie z kolekcji Adama Leja (2021-2022). Wystawa ta odniosła sukces, wzbudzając zainteresowanie w ogólnopolskich mediach.

Do zwiedzania w 2021 r. została udostępniona premierowa odsłona nowej wystawy sztuki współczesnej w budynku przy ul. Gdańskiej 4: OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI. 15 grudnia 2022 r. dokonano uroczystego otwarcia nowego oddziału MOB, Apteki „pod Łabędziem” przy ul. Gdańskiej 5. Dla gości udostępniona została ekspozycja stała Aptekarstwo bydgoskie, której najważniejszy element stanowi oryginalne laboratorium galenowe służące do wytwarzania leków z produktów pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i z minerałów. Jest to jedyne zachowane w Polsce tego typu pomieszczenie. Na wystawie znajdują się oryginalne meble apteczne oraz eksponaty z zakresu historii farmacji.

W 2018 r. zintensyfikowano prace nad opracowaniem strat wojennych Muzeum. Pozyskano wówczas dofinansowanie na stworzenie internetowej bazy obiektów utraconych przez instytucję. Rok później, w ramach prowadzonego postępowania dot. strat wojennych Muzeum Miejskiego w Bydgoszczy, organy ściągania przy współpracy merytorycznej pracowników MOB dokonały zabezpieczenia ok. 500 obiektów z zakresu sztuki, rzemiosła artystycznego, archeologii, archiwaliów, dokumentów i innych przedmiotów, które poddane zostały szczegółowej weryfikacji. Dzięki pracy zespołu udało się zidentyfikować zarówno muzealia pochodzące z listy strat wojennych Muzeum, jak i innych podmiotów. W grudniu 2021 r. do zbiorów MOB powróciły obiekty figurujące w ministerialnej bazie strat wojennych, wśród których znalazły się prace graficzne i malarskie autorstwa Leona Wyczółkowskiego. Ponadto do instytucji wróciły obiekty nie będące stratami wojennymi, a posiadające dokumentację lub znamiona własnościowe MOB z zakresu rzemiosła artystycznego, archeologii oraz archiwalia, fotografie i książki.

Na wyjątkowo trudny czas – walki z pandemią COVID-19 – trafiła niezwykle interesująca ekspozycja o przewrotnym temacie zachęcającym do refleksji nad przeszłością miasta: Bydgoszcz nie tylko pieniądzem stała. Historycznym wydarzeniem o charakterze ponadnarodowym była inauguracja Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Protonarodów w postaci wystawy Kurdystan. Oblicza trwania w 2022 r.

Muzeum w tej dekadzie otrzymało nagrody, m.in.: „Sybilla 2013”, wyróżnienie w kategorii „Digitalizacja i nowe technologie” dla MOB za wortal internetowy www.wyczolkowski.pl; konkurs na Bydgoską Literacką Nagrodę Roku 2013 „Strzała Łuczniczki”, nagroda dla MOB w kategorii „Poziom edytorski” za album Karol Mondral (1880-1957). Twórczość graficzna między Paryżem, Bydgoszczą a Poznaniem; „Musejon” – Kujawsko-Pomorskie Muzealne Wydarzenie 2020, kategoria III „Edukacja i Regionalizm”, nagroda dla MOB za realizację projektu Przestrzeń edukacyjna. Zabawy ze sztuką; Konkurs na Bydgoską Literacką Nagrodę Roku 2022 „Strzała Łuczniczki” dla MOB w kategorii „Poziom edytorski” za album Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman. Obecnie Muzeum posiada 4 działy zbiorotwórcze, 13 pracowni i galerii zbiorotwórczych, 50 czynnych inwentarzy zbiorów i niemal 150 tys. eksponatów.