1993-2002 [PL]

Dekada 1993-2002 była czasem, kiedy bydgoskie Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego po raz kolejny zmieniło swoje oblicze. W 1999 r. placówka po kilkudziesięciu latach ponownie stała się instytucją zarządzaną przez bydgoski urząd miejski. Powrót do nadzoru władzy samorządowej nad Muzeum był wyzwaniem zarówno dla magistratu, jak i samej placówki muzealnej. Transformacja ustrojowa wymusiła przeprowadzenie reform w działalności MOB, które w nowej, zmieniającej się coraz szybciej rzeczywistości musiało dostosowywać się do wymogów, które stawiały instytucjom kultury nowe media i kolejne pokolenia odbiorców. Funkcjonowanie w realiach wolnego rynku wymagało zmiany sposobu działania instytucji. W latach 90. XX w. rozpoczęto generalny remont Spichrzy nad Brdą, zakończony dopiero po kilkunastu latach. Dzięki przeprowadzonej modernizacji kompleksu powstały tam nowe przestrzenie ekspozycyjne. W latach 90. XX w. Pracownia Konserwacji, mieszcząca się w budynku przy ul. Mennica 7 (ob. tzw. Dom Leona Wyczółkowskiego), prowadziła już szeroko zakrojoną działalność mającą na celu poprawę stanu zbiorów. Na jej wyposażeniu znajdował się stół próżniowy oraz wyciągi wentylacyjne – niezwykle ważne elementy pokazujące postępującą profesjonalizację tej gałęzi działalności Muzeum.

Lata 90. XX w. były czasem niezwykłego rozwoju naszego Muzeum pod względem jakości i liczby działań związanych ze sztuką, prezentacją jej najnowszych nurtów i trendów, rozwijanych przez współczesnych artystów w Polsce. Nawiązywane w tym czasie współprace miały nierzadko charakter międzynarodowy, nadający Bydgoszczy wyższą rangę na kulturowej mapie Europy. Owocem tych działań był jeden z najbardziej rozpoznawalnych do dziś cyklów wystaw kojarzonych z Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy – OIKOS (z gr. dom). Pierwsza edycja festiwalu odbyła się w 1994 r. Przeprowadzono w sumie sześć odsłon wystawy, podczas których w Bydgoszczy swoje instalacje zaprezentowała czołówka polskich artystów współczesnych. Rozwijane były nowe kierunki współpracy międzynarodowej, m.in. poprzez wystawę prac Jana Cybisa, zorganizowaną w bułgarskiej Sofii w 1995 r.

W tym dziesięcioleciu powrócono do idei prezentacji twórczości filmowej w murach Muzeum. Tym razem odbiorcami niekoniecznie mieli być najmłodsi odbiorcy kultury. W 1995 r. zorganizowano przegląd twórczości Zbigniewa Rybczyńskiego, laureata Oscara za film animowany krótkometrażowy Tango w 1983 r. Rok później odbyły się pokazy filmów autorstwa innych popularnych twórców: Józefa Robakowskiego i Lynn Hershman.

Muzeum na przełomie tysiącleci zostało włączone do międzynarodowej imprezy artystycznej: Konstrukcja w procesie. Ta ziemia jest kwiatem (2000). Wystawa ta prezentowała charakter hybrydowy, łączący różne mniejsze eventy, warsztaty i działania artystyczne. Projekt ten swoim zasięgiem wykraczał poza administracyjne granice Bydgoszczy, wspierając proces kulturowej integracji miasta z najbliższą okolicą.

Temat historii mennicy bydgoskiej doczekał się w latach 90. XX w. i na początku XXI w. ekspozycji z prawdziwego zdarzenia. Pierwsza wystawa poświęcona całościowo dziejom mennicy została zorganizowana w 1996 r. w związku z obchodami 400-lecia utworzenia tej instytucji. Prawdziwym przełomem w historii Muzeum i skokiem jakościowym w pielęgnowaniu pamięci o tym chwalebnym epizodzie w dziejach miasta nad Brdą stało się utworzenie ekspozycji Mennica Bydgoska w przebudowanym i przystosowanym budynku przy ul. Mennica 4 na Wyspie Młyńskiej.

W latach 90. XX w. i w pierwszej dekadzie XXI w. sporą grupę pozyskiwanych do Muzeum obiektów stanowiły wyroby rzemiosła artystycznego, w szczególności secesyjne, art déco i wytworzone po 1945 r. Niezwykle ważne były darowizny związane ze znanymi bydgoskimi rodzinami. W 1995 r. rozpoczęto tworzenie kolekcji fotografii artystycznej, składającej się z prac zarówno artystów polskich, jak i zagranicznych. Istotną cześć zbioru stanowią fotografie autorstwa bydgoskich twórców: Bogdana Dąbrowskiego, Zbigniewa Kluszczyńskiego, Marka Noniewicza, Jerzego Riegla, Jerzego Zegarlińskiego czy Wojciecha Woźniaka. Dekada 1993-2002 była również czasem dalszej rozbudowy zbiorów graficznych. W 1998 r. Muzeum zostało zasilone poprzez dar 54 grafik i rysunków Anny Grzęskiej-Męczyńskiej. W 2002 r. do Muzeum trafił interesujący zbiór zabytków archeologicznych pochodzących z wykopalisk w Osieku. Obiekty związane były z okresem wpływów rzymskich. Wiele muzealiów pozyskano dzięki prowadzonym pracom wykopaliskowym na cmentarzysku ludności kultury wielbarskiej w Zakrzewskiej Osadzie. Wśród przedmiotów znalazły się m.in.: zapinki, paciorki, grzebienie, ostrogi, sprzączki do pasów i naczynia. Dzięki badaniom archeologów z bydgoskiego Muzeum poszerzeniu uległa wiedza na temat obrzędowości pogrzebowej w czasach prehistorycznych na ziemiach współczesnej Polski.

Nowe milenium otworzyło przed Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego nowe perspektywy. Dla dalszego rozwoju koniecznością stała się komputeryzacja biur i rozwinięta komunikacja w świecie Internetu i mediów społecznościowych.