Pałace, dworki ziemiańskie to ważny element kultury materialnej i życia arystokracji i ziemiaństwa, warstw społecznych, stanowiących, zwłaszcza w XIX wieku, ostoję polskiego narodu. To część naszego dziedzictwa, która niestety w wielu przypadkach została zniszczona bezpowrotnie w okresie II wojny światowej lub w wyniku świadomych działań władz polskich po 1945 roku. Niektóre zachowane (przebudowane, zaadoptowane) obiekty funkcjonują do dziś. Są w nich mieszkania, szkoły, domy pomocy społecznej, inne stoją i czekają na potencjalnego inwestora, jeszcze inne w zasadzie nadają się tylko do rozbiórki (lub dosłownie zostały „rozszabrowane”). Tylko na terenie przedwojennego powiatu bydgoskiego takich obiektów było kilkanaście. Piękne wystawne pałace znajdowały się m. in. w Potulicach, Strzelewie, eleganckie dworki np. w Nieciszewie, Gumnowicach, Siennie, Kotomierzu, Gądeczu. Oczywiście mówiąc o podbydgoskich dworkach, można wyjść poza granice powiatu, mamy m.in. pałac w Samostrzelu – przez wiele lat służący jako szkoła średnia, teraz kompletna ruina, z drugiej strony kwitnące Ostromecko.