11 listopada to dzień, w którym wspominamy tych, którzy swoją pracą, talentem i odwagą przyczynili się do odrodzenia niepodległej Polski. Wśród nich Ignacy Jan Paderewski zajmuje miejsce wyjątkowe — był nie tylko jednym z najwybitniejszych pianistów swoich czasów, lecz także mężem stanu i rzecznikiem sprawy polskiej na arenie międzynarodowej.

Urodzony w 1860 roku w Kuryłówce na Podolu, od młodości łączył muzykę z głębokim patriotyzmem. Choć większość życia spędził za granicą, nigdy nie zapomniał o Polsce. Jako światowej sławy artysta koncertował w największych salach Europy i Ameryki, wykorzystując swój głos i popularność, by przypominać o narodzie, który utracił wolność.

Podczas I wojny światowej Paderewski zaangażował się w działalność polityczną – współpracował z Romanem Dmowskim w Komitecie Narodowym Polskim w Paryżu, a jego wpływy w Stanach Zjednoczonych przyczyniły się do tego, że prezydent Woodrow Wilson włączył sprawę polską do słynnych „Czternastu punktów”, zapowiadających powstanie niepodległego państwa polskiego.

W grudniu 1918 roku Paderewski przybył do Poznania, gdzie jego obecność stała się impulsem do wybuchu powstania wielkopolskiego – jednego z najskuteczniejszych zrywów niepodległościowych w historii Polski. Wkrótce potem objął urząd premiera i ministra spraw zagranicznych odrodzonej Rzeczypospolitej, współtworząc jej pierwsze rządy i reprezentując Polskę na konferencji pokojowej w Wersalu.

W jednym z listów z 1910 roku pisał:

Sprawa narodu to nie interes, z którego wycofać się należy, gdy zamiast zysku straty przynosi. Sprawa narodu to praca ciągła, praca stała, wytrwałość, niezłomność, ofiarność nieprzerwana z pokolenia na pokolenia. Zaniechać jej nie wolno, a łożyć na nią, w miarę możliwości, zawsze się powinno.

Bydgoszcz posiada wiele związków z postacią kompozytora. W zbiorach Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy znajdują się przedmioty po rodzinie Paderewskich, w tym niezwykle cenny list napisany przez Ignacego Jana Paderewskiego do jego przyszywanego brata Józefa, który mieszkał w mieście nad Brdą. To unikatowy dokument, ponieważ niemal wszystkie listy Paderewskiego do brata zostały zniszczone w czasie II wojny światowej.

Więcej o samym przedmiocie będą mogli Państwo przeczytać wkrótce na profilu Muzeum Historii Bydgoszczy.

Opracowanie: Filip Semrau, asystent Działu Historii

Fot. Ignacy Jan Paderewski , wł. MOB, repr. W. Woźniak