Wydarzenie
Filmy do wystawy. Przegląd filmów z epoki PRL-u …
24.01.2023 04.06.2023
Wydarzenie
24.01.2023 04.06.2023
opis: „Byliśmy – Jesteśmy – Będziemy – pod takim hasłem celebrowano państwowe obchody tzw. Tysiąclecia Państwa Polskiego, organizowanych w świadomej opozycji do kościelnego jubileuszu Millenium Chrześcijaństwa w Polsce. Główne, historyczne dziś już hasło, pojawia się również na bydgoskim Starym Rynku. Widzimy zatem oficjalną uroczystość partyjno – państwową, będącą peanem na cześć wielkości słowiańszczyzny, polskiego ducha narodowego, organizacji państwa Mieszka I. W rzeczywistości bardzo trudno byłoby wydedukować ciągłość spuścizny Mieszka z bytem zwanym PRL-em. Tysiąclecie miało zatem głównie wymiar propagandowy. Podobny wymiar ma też uroczystość bydgoska – wielkie plakaty przypominają rodzime zwycięstwa orężne, triumfy polityczne czy tzw. postęp społeczny. Listę naszych sukcesów zamyka sławetny Manifest PKWN oraz powrót na Ziemie Zachodnie. Trybuna honorowa, mieszcząca bydgoskich oficjeli, udekorowana jest piastowskim orłem. Mocnym akcentem odświętnym jest obecność kompanii Ludowego Wojska Polskiego w galowych mundurach – na dłoniach żołnierzy białe rękawiczki… Aktyw partyjny preferuje zaś wyraźnie płaszcze ortalionowe…”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Ciekawy zapis epoki tzw. wczesnego Gierka, to jest czasu, gdy ekipa I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – Edwarda Gierka cieszyła się autentycznym zaufaniem społecznym i zapowiedzią czegoś nowego, lepszego, zamykając jakże przaśną i opresyjna erę Wiesława Gomułki. Robotnicy bydgoskiej fabryki „Makrum” goszczą tow. Gierka niecałe pół roku po objęciu przez niego sterów partii i państwa. To spore wyróżnienie fabryki oraz całej proletariackiej Bydgoszczy. „Dziennik Wieczorny” podawał budujące fakty o „serdecznej atmosferze” spotkania partyjnego lidera z załogą „Makrum”: Oddział mechaniczny II, potężna hala. Słychać pracę maszyn. Towarzysz Gierek podchodzi do jednego z pracowników, szlifierza Wacława Ziółkowskiego. Wita się z nim. Słychać okrzyki: „Niech żyje I sekretarz! – dziękuje wam bardzo – odpowiada towarzysz Gierek. – Powodzenia w pracy. Pierwszy sekretarz KC podchodzi do innych robotników oddziału. Wita się ze sprzątaczką Pelagią Łyszkiewicz. Ściska spracowane dłonie Jana Rybarczyka. Zatrzymuje się przy potężnej szlifierce, tzw. karuzeli. – Jak idzie robota? – pyta towarzysz Gierek ślusarza Franciszka Biedę. – Dziękujemy, towarzyszu, dobrze się robi”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Tematem materiału jest festyn z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka, zabawy plenerowe zorganizowane na stadionie „Budowlanych” w Bydgoszczy. Imprezę cyklicznie organizowano pod hasłem „Telfa Dzieciom” i niekiedy odbywała się pod dachem – w sali wojskowego kinoteatru lub w salach kinowych”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Zapis wydarzeń z czerwca 1978 roku, kiedy w Bydgoszczy przebywała peregrynująca kopia obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Przystrojone domy, ulice, okna bloków mieszkalnych. Rzesze zebranych ludzi, oczekiwanie i uroczyste wyprowadzenie obrazu. Widoki ulic Bydgoszczy w ówczesnej epoce – m.in. okolice ul. Powstańców Wielkopolskich, ul. Szeroka. Udekorowany plac przed kościołem p.w. św. Wincentego a Paulo. Dzieci w strojach historycznych i ludowych. Peregrynacja kopii Obrazu Jasnogórskiego w Bydgoszczy. Wielka procesja wiernych, odświętne przystrojenie domów, ulic oraz najprawdopodobniej cmentarza „Na Bielawach”. Postać biskupa Jana Michalskiego(?)…”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Uroczysta msza [św.] z procesją do Pierwszej Komunii Świętej. Następnie widzimy tradycyjne, rodzinne przyjęcie w mieszkaniu”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Amatorską relację z rodzinnego świętowania otwiera scena fascynacji małego chłopca domowym kącikiem medialnym, w skład wyposażenia którego wchodził telewizor lampowy „Koral” oraz magnetofon szpulowy nie ustalonej dotąd marki. Chłopcem ze zdjęć jest Mirosław Frischke – syn autora filmowej impresji. Uwieczniono także dwie babcie pana Mirosława oraz parę znajomych rodziców. Widzimy tańce, radosną celebrę odświętnego dnia: – Ta zatrzymana w kadrze radość udziela się nawet po latach. Moja Mama zmarła niedawno, 11 września 2017 roku, ale jeszcze zdążyła zobaczyć ten urywek ocalonej taśmy, zaprezentowany w tablecie. Rozpoznała „pana Miecia”, innych uczestników spotkania, uśmiechnęła się… – skomentował właściciel odziedziczonej po tacie taśmy”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Organizator szykuje się do imprezy. Zabawa zorganizowana na jednym z blokowisk. Wesołe rozmowy przy alkoholu i papierosach oraz tańce w mieszkaniu”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Big Brother nie był pierwszy. Kamera w domu pracuje z iście kronikarskim zapałem… Prywatne celebra wielu osobistych, domowych świąt była w PRL jakby antidotum na oficjalne obchody rocznic i wydarzeń. Wolnoć Tomku w swoim… mieszkanku!”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Krótkie migawki z życia lokali rozrywkowych. Ludzie przy stolikach, występy muzyczne…”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Sfilmowany przyjazd gości i Pary Młodej. Małżeństwo wojskowych, pani Cecylia Kołsut z mężem witana przez znajomych z pracy na bydgoskiej Sielance, przed Pałacem Ślubów. 12.02.1972”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Ślub, a następnie wesele. Panna młoda ma ekstrawagancki welon. Po oczepinach Państwo Młodzi, już w swobodniejszych strojach otwierają prezenty. Wśród nich praktyczne podarki jak wałek, salaterka czy kryształowy wazon. Pewnie są w domu bohaterów do dnia dzisiejszego!”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Protoplasta filmów weselnych. Rejestracja ważnego dnia życia od uroczystości w Urzędzie Stanu Cywilnego przy Sielance, przez ślub kościelny w bazylice, aż do wesela w restauracji „Leśna” oraz imprezy domowej. Dom weselny mieścił się przy ówczesnej ul. 24 stycznia 1945. Ceremoniał, zabawy, organizacja dnia weselnego”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Rodzinna sielanka. Typowy film do użytku domowego dokumentujący spacer i przyjęcie urodzinowe dziecka. Głównym bohaterem scenek jest roczny chłopiec. Widzimy tradycyjną zabawę, polegającą na wyborze przez małego jubilata jednego z położonych przedmiotów. Pierwsza rzecz, którą chwyci ma wywróżyć jego przyszłość. Szkoda, że nie mamy informacji, czy się spełniło…”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Święto Pracy. Tradycyjny pochód pierwszomajowy na ulicach Bydgoszczy. Manifestacja polityczna, społeczna. Świąteczny materiał zamyślono jako przenikanie motywu przygotowań do pochodu ze zdjęciami konkretnych pracowników na różnych stanowiskach pracy. Widok 1-Majowej trybuny honorowej”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „1 Maja 1959 roku. Uroczysta oprawa pochodu z bardzo znaczącym udziałem sportowców. Pod trybuną honorową z portretem tow. Gomułki, defilują sportowcy bydgoskich klubów. Duża reprezentacja „Polonii”, „Zawiszy”. Pokaz akrobatyki sportowej na żywo, pojazdy klubowe i służbowe w kawalkadzie”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „1 Maja. Pracownicy „Stomilu” formują pochód. Transparenty, hasła, flagi. Zbiórka na Rondzie XXX-lecia PRL. Widok trybuny honorowej. Forma pochodu, nasycenie transparentami, treść haseł nie były przypadkowe – wszystkiego doglądał aparat partyjny zakładu, a „wyżej” miasta…”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Obchody Święta Pracy. Pochód pierwszomajowy ulicą Gdańską. Biorą w nim udział min. pracownicy Stomilu, Dzianotexu i Kabla. Wśród tłumu widoczne osoby pikietujące”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Obchody święta Pracy oraz 50-lecia zakładu Stomil. Pochód ulicami Bydgoszczy ze sztandarami oraz flagami. Na sztandarach widoczne hasła Niech żyje święto pracy czy W pierwszym rzędzie młodzież. Wszechobecne oznaczenia ZMS”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Film otwierają widoki obozowiska młodzieżowego w Warce pod Warszawą, gdzie przebywali uczestnicy Zlotu Młodzieży Polskiej, odbywającego się w dniach 19 – 23 lipca 1974 roku. Motywy bydgoskie w obozowisku – napisy, hasła. Życie w obozowisku – zebrania partyjne, nagrody, zabawa taneczna, gry plenerowe itp… Ważnym motywem filmu jest zapis wielkiej warszawskiej defilady partyjno – wojskowej, stanowiącej uświetnienie obchodów Święta Odrodzenia Polski – 22 lipca. Aktyw młodzieżowy ze sztandarami, transparentami. Pochód propagandowy. Przemarsz wojska i wozów opancerzonych, przelot samolotów bojowych. Po defiladzie powrót do obozowiska, wręczenie nagród aktywistom. Motyw końcowy: stacja kolejowa, odjazdy pociągów odwożących uczestników Zlotu”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Uroczystości z ceremoniałem wojskowym, z udziałem delegacji różnych bydgoskich instytucji i fabryk. Miejsca złożenia kwiatów: Kwatera Armii Czerwonej przy ul. Artyleryjskiej oraz Pomnik Walki i Męczeństwa na Starym Rynku”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Uroczyste obchody zakładowe Dnia Kobiet. Przemowa oraz ukazanie kobiet pracujących w zakładzie Stomil”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Dzień kobiet. Tym razem szczęście spotkało pracownice wprost na hali – znienacka pojawiają się delegacje męskiej części załogi z kwiatami i życzeniami. Akordeon zaś zamienia industrialną halę w salę taneczną!”
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Sfilmowane zostały długie kolejki sklepowe charakterystyczne dla czasów PRLu. Okres świąteczny – spotkanie z Gwiazdorem w jednym ze sklepów ze sprzętem zmechanizowanym tj. pralki. Dzieci dostają od Gwiazdora słodycze”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)
opis: „Wesołe rozpakowywanie podarunków od Gwiazdora, które wielopokoleniowa rodzina znalazła pod choinką, tuż po kolacji wigilijnej. Wśród nich są praktyczne kalosze, koszule czy piżamy, ale także zabawki i perfumy”.
źr. Bydgoszcz na taśmie. Regionalne Archiwum Filmowe (Fundacja Bydgoska Kronika Filmowa)